CANTOS DE LA ESPANA ANTIQUA
Acte Prealable 2000
WYKONAWCY:
Anna Jagielska-Riveiro: sopran
Marek Toporowski: klawesyn
ani bólu tak okrutnego jak ten z miłości…
Zamów przez stronę artystki:
Audio CD - 49zł
Te słowa XVI-wiecznej pieśni hiszpańskiej Ay linda Amiga służyć mogą za motto całej płyty zawierającej i ludowe pieśni hiszpańskie zebrane przez Federico Garcia Lorca, i kompozycje ze średniowiecznego zbioru Martin Codax Cantigas de Amigo, i kompozycje renesansowe, a wreszcie pieśni Żydów sefardyjskich wygnanych z Hiszpanii w1492 r., których kultura i język – ladino, przetrwały po dziś dzień. Pieśni z różnych wieków – niektóre zapisane, inne przekazywane drogą ustną, ale prawie wszystkie opiewające kochanie; oczekiwanie, tęsknota, rozpacz przeplata się w nich z miłością żarliwą, gwałtowną, namiętną, a czasem figlarną i zmysłową… Pieśni, które mówią o ludzkich troskach i chwilach radości, o sprawach, które każdemu z nas są wciąż bliskie. Stąd połączenie tych różnych emanacji iberyjskiego ducha na jednej płycie, bo przecież takie motto znaleźć by się mogło tak w kompozycji renesansowej, jak w ludowej piosence, czy pieśni sefardyjskiej.
Znalezienie wspólnego mianownika dla dworskiego i domowego muzykowania nie było zadaniem łatwym, choć podążanie tymi dwoma różnymi torami, szukanie „miejsc wspólnych”, było niepowtarzalną przygodą. Idei zbliżenia tych światów służy sposób przekazywania emocji przez śpiewaka za pomocą spontanicznych, improwizacyjnych zdobień bliskich zarówno technice gry na instrumentach ludowych, jak i dawnym praktykom wykonawczym.
Opracowanie tego programu rozpoczęliśmy od muzyki renesansowej, ale szybko okazało się, że wyjątkowo wdzięcznym polem dla klawesynu jest muzyka sefardyjska, choć pieśni te prawdopodobnie nigdy nie były wykonywane w ten sposób. Klawesyn to instrument stosunkowo młody, ale w tej muzyce odkrywa przed nami całą swoją historię, odnajdziemy w nim brzmienie średniowiecznego psałterium, harfy, lutni, a może też i gitary. Tysiąc sposobów rozplatania girland arpeggiowanych akordów umożliwia ilustrowanie prawie każdego słowa, każdej emocji zawartej w tekście pieśni…
Nagrania dokonano w roku 2000, w Kościele Nawiedzenia NMP, ul. Przyrynek 2 w Warszawie. Płyta została wydana nakładem Wydawnictwa Acte Prealable 2000. Książeczka w czterech językach: polskim, angielskim, francuskim i hiszpańskim.
Zestawienie tego repertuaru z klawesynem może się wydawać zaskakujące, zwłaszcza w wypadku muzyki sefardyjskiej, ale sprawdza się nad podziw.
Czysty „biały” głos Anny Jagielskiej świetnie rymuje się z improwizatorską, pełną blasku grą Toporowskiego.
Dorota Szwarcman, Tygodnik „Wprost”, Nr 956